Noordmans Studiedag 2018
Donderdag 17 mei
PThU (VU Amsterdam)
Thema: Als ziende de Onzienlijke: Noordmans als fenomenoloog
Sprekers:
prof. dr. Gerrit Neven (em. hoogleraar Protestantse Theologische Universiteit Amsterdam/Groningen)
prof. dr. Ruud Welten (bijzonder hoogleraar faculteit wijsbegeerte van de Erasmus Universiteit Rotterdam vanwege de Stichting Thomas More en universitair hoofddocent filosofie aan Tilburg University)
Als iets kenmerkend is voor Noordmans dan is het wel de taal waarin hij christelijk geloof in zijn oorspronkelijke betekenis laat verschijnen. Tijdgenoten als Gerardus van der Leeuw, zelf een prominent vertegenwoordiger van de godsdienstfenomenologie, hebben dit ook opgemerkt en gewaardeerd. Niettemin leidde dit meer dan eens tot principiële discussies over de verschijningswijze van het heilige zowel in de liturgie als in het alledaagse. Noordmans’ fenomenologische exegese is zó ingericht dat je hoort hoe de woorden van Schrift en traditie hun weg hebben gevonden in de liturgie en in de taaluitingen van het leven zelf. Aan Van der Leeuw schrijft Noordmans: ‘Wat mijn pen in beweging brengt… is een geluid en een licht, waardoor en waarbij men in zekere mate de dingen kan horen en zien.’
De inspiratie voor het thema van deze studiedag is ontleend aan het boek Seeing the invisible. On Kandinsky (2009, oorspr. 1988) van de Franse filosoof Michel Henry (1922-2002), een representant van de ‘theological turn’ in de fenomenologie. Ook daar is de focus de ‘imprint’ van het eeuwige in het tijdelijke leven, de onzichtbare essentie van het leven, leren opmerken. Ook bij Henry leidt dit tot een eigensoortige fenomenologie.
Op deze dag worden de mogelijkheden van deze insteek nader verkend. We zullen daarbij gegidst worden door twee deskundige sprekers:
Prof. Neven zal als Noordmansdeskundige Noordmans’ meditatieve en theologische werk onderzoeken in de fenomenologische zin van het woord. Met name de preken uit de Suameerse tijd (1910-1923) zullen aan de orde komen in relatie tot ander werk uit die periode. Ook zullen de consequenties van Noordmans’ fenomenologisch denken in zijn publicaties over liturgie worden verkend. In deze verkenning benut Neven het perspectief van Michel Henry en diens fenomenologische herlezing van het christendom, wat tot verrassende inzichten leidt.
Prof. Welten, die in Nederland het denken van Henry heeft geïntroduceerd, zal vanuit zijn deskundigheid het mogelijk belang van deze denker voor de theologie nader toelichten, mede vanuit zijn essay Als de graankorrel niet sterft (2016), waarin hij laat zien waarom in onze postmoderne wereld met haar allergie voor ‘waarheid’ woorden als ‘openbaring’ niet gemist kunnen worden en van groot belang blijven voor onze humaniteit. Hij zal daarbij inhaken op enkele tekstfragmenten van Noordmans die hem zijn voorgelegd.
Workshops
Deel van het middagprogramma zijn workshops waar de inleiders met de deelnemers in gesprek gaan over hun lezing, in relatie tot enkele teksten van Noordmans.
Deelname en opgave
Het dagprogramma start om 10.30 uur en duurt tot circa 16.00 uur. Vanaf 10.00 uur is er ontvangst met koffie. Na het ochtendprogramma is er een kort intermezzoprogramma, voorafgaand aan de lunch.
De kosten voor deelname bedragen voor donateurs € 20,-, voor niet-donateurs € 40,-, voor studenten € 10,- (incl. lunch). De kosten kunt u op de dag zelf betalen.
Te zijner tijd ontvangen de donateurs van de Stichting dr. O. Noordmans de lezingen in druk in een nieuw Noordmans Cahier. Aanmelding kan per e-mail bij de secretaris: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. of telefonisch: 0548-655635. Nadere informatie is ook te krijgen bij de voorzitter, dr. A. van der Kooi, tel. 038-3325274; e-mail This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it..
